آیا ایران قصد نداشت به اسرائیل خسارت زیادی بزند؟ | کپی‌برداری ایران از مدل حملات روسیه به اوکراین

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: پروژه تهدید‌های حیاتی (CTP) مؤسسه امریکن اینترپرایز و مؤسسه مطالعات جنگ (ISW) گزارشی از حمله ۱۴ آپریل ایران به اسرائیل منتشر کرده اند که جزییات قابل توجهی از حمله شبانه ایران را با استناد به اخبار و اطلاعات جدید و پیشین افشا می‌کند. بر اساس این گزارش، ایران یک حمله از پیش شکست خورده را آغاز نکرده بود بلکه حمله وسیع ایران، با هدف ایجاد خسارت قابل توجهی به اسرائیل که می‌توانست پاسخ شدید اسرائیل را در پی داشته باشد، طراحی شده بود. این موسسه مدعی است نوع حمله ایران به اسرائیل مشابه حملات روسیه به اوکراین بوده است.

رویداد۲۴ بخش‌های مهم این گزارش را بازگو کرده است.

ایران قصد داشت خسارت قابل توجهی به اسرائیل بزند

ایران در حمله موشکی ۱۳ آوریل به اسرائیل به احتمال زیاد قصد داشت خسارت قابل توجهی وارد کند که باعث واکنش گسترده اسرائیل می‌شد. این حمله برای موفقیت طراحی شده بود، نه برای شکست. حمله ایران شامل بسته‌ای عملیاتی بود که روس‌ها بار‌ها و بار‌ها علیه اوکراین برای تأثیرات بزرگ استفاده کرده اند. این حمله خسارت محدودتری نسبت به آنچه در نظر گرفته شده بود به بار آورد. احتمالاً دلیل این شکست این بود که ایرانی‌ها مزیت‌های فوق العاده اسرائیل در دفاع در برابر چنین حملاتی را در مقایسه با اوکراین دست کم گرفتند. ایرانی‌ها از این حمله درس می‌گیرند و برای بهبود توانایی‌های خود برای نفوذ به سامانه دفاعی اسرائیل استفاده خواهند کرد؛ همان کاری که روس‌ها در حملات مکرر علیه اوکراین انجام داده‌اند.

بر اساس گفته‌های وزارت دفاع اسرائیل، این حمله شامل تقریباً ۱۷۰ هواپیمای بدون سرنشین، ۳۰ موشک کروز و ۱۲۰ موشک بالستیک بود. پهپاد‌ها خیلی قبل از شلیک موشک‌های بالستیک پرتاب شده بودند؛ به احتمال زیاد به این امید که تقریباً همزمان با موشک‌های کروز به پنجره دفاع هوایی اسرائیل برسند. روس‌ها بار‌ها از چنین رویکردی علیه اوکراین استفاده کرده اند.

بیشتر بخوانید: جنگ ایران و اسرائیل: کی بُرد، کی باخت؟ | بالانس بازدارندگی به نفع ایران تغییر کرد، سیاست داخلی اسرائیل به نفع نتانیاهو

هدف از چنین بسته عملیاتی این است که موشک‌های کروز و پهپاد‌های کندتر، حواس دشمن را پرت کند و بر دفاع هوایی غلبه کند تا موشک‌های بالستیک که ساقط کردن آن‌ها بسیار سخت‌تر است، به اهداف خود برسند. ایرانی‌ها به احتمال زیاد انتظار داشتند که تعداد کمی از موشک‌های کروز و پهپاد‌ها به اهداف خود اصابت کنند، اما احتمالاً امیدوار بودند که درصد قابل توجهی از موشک‌های بالستیک به هدف بخورند.

از حدود ۱۲۰ موشکی که ایرانی‌ها شلیک کردند، تنها چند موشک بالستیک به پدافند هوایی اسرائیل نفوذ کرد و نزدیک پایگاه‌های نظامی اسرائیل اصابت کرد. پدافند هوایی اوکراین میانگین نرخ رهگیری تنها حدود ۴۶ درصد از موشک‌های بالستیک روسیه را در حملات بزرگ اخیر داشته است. ایرانی‌ها احتمالاً انتظار داشتند که نرخ رهگیری اسراییل بالاتر از نرخ‌های اوکراین باشد، اما نه بیش از ۹۰ درصد در برابر چنین موشک‌های بالستیک بزرگی! بالاخره روس‌ها هرگز در یک حمله به اوکراین این تعداد موشک بالستیک بزرگ شلیک نکرده‌اند. بنابراین، ایرانی‌ها احتمالاً انتظار داشتند که حداقل برخی از پهپاد‌ها و موشک‌های کروز آن‌ها به هدف بخورد، در حالی که ظاهراً هیچ‌کدام موفق نبوده اند.

مقایسه تسلیحات مورد استفاده روس‌ها در حملات به اوکراین با حمله ایران به اسرائیل | رنگ سورمه‌ای نشان‌دهنده تعداد پرتابه‌های رهگیری شده و رنگ قرمز نشان‌دهنده تعداد پرتابه‌های موفق

چگونه طرح حمله ایران به اسرائیل از مدل حملات روسیه به اوکراین کپی‌برداری شده بود؟

سامانه پدافند هوایی اسرائیل دارای مزیت آشکار نسبت به پدافند هوایی اوکراین است، اما این مزایا ممکن است برای برنامه ریزان حمله ایرانی نامشخص بوده باشد. نیرو‌های دفاعی اسرائیل (IDF) و متحدان اسرائیل در مقایسه با اوکراین، سیستم‌های ضد موشکی و دفاع هوایی بسیار بزرگ‌تر و قوی‌تر و انبار‌های رهگیری بهتری دارند. اسرائیل همچنین از فاصله ۱۰۰۰ کیلومتری با ایران سود می‌برد. اسرائیل و متحدانش از این فاصله برای رهگیری تمامی پهپاد‌ها و موشک‌های کروز با پدافند هوایی زمینی و هواپیما‌های جنگی قبل از اینکه حتی پرتابه‌ها وارد چتر دفاع موشکی اسرائیل شوند، استفاده کردند. اسرائیل و متحدانش از صد‌ها هواپیمای جنگی برای این منظور استفاده کردند. اوکراین فاقد هر دوی این مزایا است. ایران به موشک نزدیک به مافوق صوتی که روسیه برای نفوذ بیشتر به پدافند هوایی اوکراین استفاده کرده هم دسترسی ندارد.

ایران از حمله نافرجام ۱۳ آوریل درس‌های بیشتری خواهد گرفت که می‌تواند از آن‌ها برای انجام حملات موفق‌تر در آینده استفاده کند. درس‌هایی که ایران از این حمله خواهد گرفت، به ایران امکان می‌دهد در آینده عملیات‌های موفق تری داشته باشد. این حمله احتمالاً به ایران کمک کرد تا نقاط قوت و ضعف نسبی سیستم دفاع هوایی اسرائیل را شناسایی کند. ایران احتمالاً درس‌هایی را که در این حمله آموخته با روسیه در میان خواهد گذاشت. روسیه از این درس‌ها برای بهبود توانایی خود برای شکست دادن سیستم‌های دفاع هوایی ایالات متحده و ناتو در اوکراین استفاده خواهد کرد. ایران ممکن است بتواند در مورد نقاط قوت و ضعف نسبی هواپیما‌ها و موشک‌های هوا به هوای ساخت آمریکا در رهگیری این موشک‌ها درس‌هایی با روسیه به اشتراک بگذارد.